Vrijheid in tijden van veiligheid

Debat over Leviathan van Thomas Hobbes

Thomas Hobbes is een van de voornaamste intellectuele grondleggers van de moderne tijd. 

Latere denkers zoals Rousseau, Kant en Hegel staan op zijn schouders, hoewel zijn werk volgens hen uiteindelijk tekortschiet. Hedendaagse filosofen en schrijvers, zoals Hans Achterhuis en Ian McEwan, wijzen Hobbes resoluut af. De steen des aanstoots is Hobbes grootste filosofische werk, Leviathan. Daarin verkent hij het spanningsveld tussen vrijheid en veiligheid. Wie veilig wil leven, moet een stuk van zijn vrijheid opgeven. Sommigen zien in dit boek dan ook de wording van de staat als veiligheidsmachine. 

 

Wat is er van deze redenen tot bezorgdheid aan? Wat staat er in het boek, en hoe moeten wij daar tegenaan kijken in tijden waarin veiligheid het politieke en publieke discours domineert? Wat te denken van de talloze maatregelen na 9/11, ook bij ons? Wat blijft er van onze vrijheid over?

 

Met Prof. Dr. Theo de Wit (Universiteit Tilburg), Prof. Dr. Maurice Adams (Universiteit Tilburg) en Dr. Emma Cohen de Lara (Universiteit Amsterdam). Journaliste Anna Luyten situeert en modereert de avond.

Tickets: 5 euro basisprijs | 3 euro reductieprijs -26/65+/werkzoekenden.

Studenten VUB gratis (vooraf inschrijven)!

Meer over Hobbes' Leviathan en de sprekers 

Volgens Thomas Hobbes (1588-1679) ervaren burgers geen spontane sociale prikkels. Belangrijk voor hen is de individuele vrijheid. Maar, zo denkt Hobbes verder, de gemene deler van al die vrijheden moet wel tot chaos en onvrijheid leiden, als het eigenbelang altijd en overal de boventoon voert. De paradox is: om een deel van deze vrijheid te bestendigen, moeten burgers een deel van hun vrijheid opgeven. Beperkte vrijheid in veiligheid is de hoogst mogelijke vorm van vrijheid, zo meent hij. Ziehier hoe het zeemonster Leviathan opdoemt, eveneens de titel van het werk waarin hij deze denkbeelden uiteenzet.

Theo W.A. de Wit is universitair docent sociaal-politieke filosofie en cultuurfilosofie aan de Universiteit van Tilburg. Hij publiceert over democratie, macht en representatie, binding en scheiding van politiek en religie, politieke theologie en multiculturaliteit en tolerantie.

Maurice Adams is voltijds professor aan de Universiteit van Tilburg. Hij publiceerde onder meer de boeken Recht en democratie: De democratische verbeelding in het recht (met Patricia Popelier, 2004) en Hobbes: In de schaduw van de Leviathan (met Willem Lemmens, 2007).

Emma Cohen de Lara is docent politieke theorie aan het Amsterdam University College. Zij schrijft over constitutionalisme en burgerschap in het algemeen, en over de politieke filosofie van Aristoteles in het bijzonder.

Anna Luyten is artistiek onderzoeker aan de School of Arts, KASK Gent.  Binnen haar researchproject Dwalen als discipline. Een onderzoek naar de functie van aandacht en participatie in performancekunst, schrijf- en denkpraktijk voert ze conversaties met inspirerende mensen. Zij is master in de filosofie, toegepaste literatuurwetenschappen en drama- en theaterwetenschappen. Zij begon haar schrijversloopbaan in 1988 als journalist bij De Morgen, later maakte ze deel uit van de redacties van Knack, De Standaard en Vrij Nederland waarvoor ze diepgravende interviews en reportages schreef.  Die resulteerden soms in theaterteksten of literaire non-fictie verhalen. Ze maakte interviews en radio- en televisiedocumentaires voor Canvas, Radio 1 en Klara en converseert op grote podia. Momenteel is ze ook docent cultuurbeschouwing aan de toneelacademie in Maastricht en docent kunstenaarsteksten in de School of Arts, KASK, Gent.