De Schijnheiligverklaring

Datum 2 november 2009

Een van de afschuwelijkste beelden uit mijn godsdienstlessen is Het Laatste Oordeel. Vandaag moeten wij niet meer wachten op Het Laatste Oordeel want het staat al in Het Laatste Nieuws of in De Standaard.

Dorian van der Brempt

Een van de afschuwelijkste beelden uit mijn godsdienstlessen is Het Laatste Oordeel. Alle mensen zouden dan met een papier op hun buik lopen waarop de waarheid niets dan de waarheid zou staan. Ik vond dat toen al een vunzig geurtje hebben, die inventaris van goed en kwaad, die verplichte outing. Was die barmhartige god nu echt zo geïnteresseerd in al die zonden? Ja, er moest hemels beloond worden, maar zelfs dan leken mij die gigantische samenscholing en openheid een pervers spektakel. Vandaag moeten wij niet meer wachten op Het Laatste Oordeel want het staat al in Het Laatste Nieuws of in De Standaard. Naast handel in voorkennis wordt journalistiek steeds meer handel in intimiteit en privacy.

Toen Diana stierf was er haar butler die enkele maanden later zijn intieme dienstbaarheid en hulpvaardigheid aan de wereld verkocht via een ad-hoc-dagboek. Walgelijke vent, vleesgeworden onbetrouwbaarheid. Maar helaas, wij, de mensen, de markt zijn erg nieuwsgierig naar alles wat tot de privésfeer of de intimiteit van de andere, vooral de bekende andere, behoort. In ieder van ons zit een voyeur en een écouteur. Dat het grote wielertalent Frank VDB sterft, is droevig nieuws maar de details over zijn laatste uren en overlijden hoeven toch niet uitgesmeerd te worden in onze media. Ook deze momenten zouden kwaliteitskranten en –zenders kunnen grijpen om het verschil te maken door… even te zwijgen en de stilte te laten spreken.De vorige week gelekte mail vanuit het sp.a-secretariaat is van een immense lelijkheid. Maar de techniek is courant binnen elke omgeving waarin concurrentie de regel is. De pikantste details over politici worden meestal ongevraagd door hun collega’s (voornamelijk partijgenoten) verteld. Nog meer dan in andere regionen geldt hier: de mes amis protégez-moi, mes ennemis je m’en charge. Politiek wordt door te velen beschouwd als een soort acteursloopbaan. De partijen zijn producenten van spektakels en de partijvoorzitters leiden het moeilijkste departement: het castingbureau. De film heeft steeds hetzelfde thema ‘de vorming van een of andere regering’. Er is slechts een paar hoofdrollen of ministerposten en er is een veelvoud aan kandidaten. Er zijn ook vijf provincies en twee geslachten, er zijn oude krokodillen en jonge serpenten. Er is een noodzakelijk kwaad, de kiezer, het publiek. Een gigantisch misverstand en een slechte gewoonte in de politiek is dat een stemmenkanon absoluut minister moet worden. Een vrouw of man kan zeer goed zijn in campagne voeren, maar zeer zwak in beleid. Probleem is dat voor de keuze van sommige ministers wordt verwezen naar het electoraal resultaat en voor de keuze van anderen dan weer naar een uitzonderlijk talent… tellen bijvoorbeeld.Het hedendaagse communicatie-instrumentarium is altijd en overal beschikbaar. Er wordt dus veel minder nagedacht over een mening, een standpunt of opinie. De schrijftaal is vervangen door een geschreven spreektaal. Het kleine scherm laat niet toe in zin vijf nog te zien wat in zin één stond. Van deze snelle en slordige communicaties komen ongelukken. Vorige week had de sp.a prijs. Maar dit is nog maar het begin. Wij weten dat alle sms en mailverkeer ergens opgeslagen en dus traceerbaar is. Onze telefoonoperatoren verdienden trouwens een waanzinnig bedrag aan het beantwoorden van de procureursvragen over het gsm gedrag van mensen in een strafonderzoek. Dit is de ‘legale’ weg. Maar de mogelijkheid bestaat technisch en dan is misbruik niet uit te sluiten. Een fanatiekeling, een trouwe partijsoldaat, een teleurgestelde militant, een afgewezen minnaar, een communicatiedeskundige of een combinatie van vorige categorieën kan dus - ik zeg niet zonder moeite – beslissen om het sms gedrag van Steve, Guy of Yves publiek te maken. Drie partijen, drie kopstukken, drie heavy users van de vingercommunicatie. Zal de verschijning van Rik Torfs op het politieke forum de aankondiging zijn van het einde van de ondraaglijke lichtheid?  Wie weet, maar we kunnen een mirakel gebruiken anders hebben straks nog maar alleen Schijnheiligverklaringen.