Suzanne

Datum 5 december 2016

"De film 'Sex is Sentimental' wordt vertoond in een ruimte die gedecoreerd is als hemelbed. Wel een hemelbed met een matras van hout, want het is niet de bedoeling dat je je tijdens het kijken comfortabel voelt."

Dit voorjaar begon het Vlaams-Nederlandse talentontwikkelingsprogramma voor schrijvers Talent op Tilt. Op 12 oktober bezochten de deelnemers In WIELS The Show must Ego on, de eerste grote solotentoonstelling van de Nederlandse kunstenaar Erik van Lieshout in België. Ze kregen een rondleiding door de kunstenaar zelf en de opdracht een artistieke reflectie te schrijven. De vorm was volledig vrij. Dit is de bijdrage van Marjolijn van de Gender.

Suzanne

 

Marjolijn van de Gender

 

De film Sex is Sentimental wordt vertoond in een ruimte die gedecoreerd is als hemelbed. Wel een hemelbed met een matras van hout, want het is niet de bedoeling dat je je tijdens het kijken comfortabel voelt. Of misschien ben ik halfblind en moet de ruimte helemaal geen hemelbed voorstellen, dat kan ook nog. Maar het is kunst, dus ik mag het interpreteren zoals ik wil. Eigenlijk is dat best vervelend voor een kunstenaar: je maakt iets en vervolgens mag elke gek er een mening over hebben.

 

De gekken zijn niet eens het probleem: zij zijn het gewend om dingen niet te snappen, zij accepteren dat. Gevaarlijker zijn de intellectuelen, degenen die denken in ‘goed' en ‘slecht'. Helaas ken ik meer intellectuelen dan gekken. ‘Humor en kunst gaan niet samen,' zei één van hen. ‘Kunst hoort niet leuk te zijn.'

Het liefst zou ik hem aan zijn veel te lange haar meesleuren naar de tentoonstelling van Erik van Lieshout, want zijn films zijn ontzettend grappig. Zo is er één van ruim een kwartier lang, The Basement, die over katten gaat die leven in de kelder van de Hermitage. Van Lieshout verbouwt hun woonruimte tot een paradijs en probeert tussendoor (vaak tevergeefs) vriendschap met ze te sluiten.

Katten zijn leuk en wat Van Lieshout maakt is kunst, anders zou zijn werk niet tentoongesteld worden in WIELS. Kunst kan dus gewoon leuk zijn, einde discussie.

 

Sex is Sentimental is niet leuk. De film is even ongemakkelijk als dat houten hemelbed en het feit dat we met onze rechterschouder naar de projectie zitten, waardoor we onze nek moeten draaien om iets van het beeld te zien. Van Lieshout onderzoekt in deze film zijn relatie met zijn assistente, Suzanne. Dat doet hij onder andere door een foto van haar te tonen met de tekst 'ik ben naïef' eronder en door haar met behulp van animaties belachelijk te maken. In een interview met Oog Magazine in 2010 vertelt Van Lieshout dat Suzanne toestemming heeft gegeven voor het vertonen van de film.

Misschien heeft ze een zak met geld gekregen, was mijn eerste gedachte toen ik dat las, maar uiteraard gaat die gedachte nergens over. De tentoonstelling waar de film draait heet The Show Must Ego On. De focus ligt op ego. Als je van iemand houdt, en Van Lieshouts film zou volgens hemzelf over de liefde moeten gaan, dan praat je toch niet op die manier over je geliefde? Dan verander je diegene toch niet in een karikatuur? Dan ga je toch geen film maken die je geliefde zal kwetsen?

De dagen na de tentoonstelling vond ik Van Lieshout een klootzak. Vervolgens realiseerde ik me dat ik hem een klootzak vond omdat hij van Suzanne een karikatuur maakt. Maar wat maakt hij van zichzelf?

 

Precies. Ook een karikatuur.

In de periode waarin ik zat te mokken omdat ik een tekst moest schrijven over iemand die ik een klootzak vond, plaatste ik een foto op Facebook. Ik lachte voluit naar de camera, terwijl mijn vriendinnen met hun ogen dicht en diverse zichtbare onderkinnen naast me stonden. Dat maakte mij niet uit, ik wilde gewoon vertellen dat we een leuke dag hadden gehad en die foto illustreerde dat. Een beschrijving van drie woorden maakte het plaatje compleet, want anders zouden mijn volgers zich vervelen en doorscrollen in plaats van mijn foto te liken.

 

Later haalde ik hem offline, want één van mijn vriendinnen dreigde met wraak. Ze vond dat ik eerst toestemming had moeten vragen. Dan had ze misschien wel ja gezegd, omdat ze mij aardig vindt en omdat ze weet dat likes belangrijk zijn voor mijn ego. Een paar minuten daarna besefte ik dat ik Sex is Sentimental opnieuw wilde zien.

Want Erik van Lieshout is geen klootzak. Hij is een spiegel.

Benieuwd naar wat er nog meer uit de pennen vloeide?

Talent op Tilt is een talentontwikkelingsprogramma van Tilt en deBuren. Zes auteurs scherpten dit voorjaar hun pen: Giuseppe Minervini, Jens Meijen (de eerste Belgische Jonge Dichter des Vaderlands), Loren Brouwers, Marjolijn van de Gender, Bart Smout en Leen Pil. Tilt en deBuren haalden hen in het najaar naar het podium met een bijzondere schrijfopdracht: 'Volg een onbekend persoon op social media en laat je inspireren.' Gemist? Lees hier hun teksten!